18 jaar en dan?

Pieter wordt over een jaar 18. Omdat Pieter een beperking heeft, zullen de consequenties anders zijn dan voor de andere kinderen. De tijd nadert om te onderzoeken wat er in verband met Pieters 18de verjaardag geregeld moet worden.

1. Rechtsbescherming

Vanaf de 18de verjaardag zijn mensen voor de wet handelingsbekwaam, dit betekent dat zij bijvoorbeeld contracten mogen afsluiten. Dit geldt ook voor mensen met een beperking. Daarom kan het van belang zijn rechtsbescherming te regelen om hen tegen daden van zichzelf en anderen te beschermen. 

Welke vormen van rechtsbescherming zijn er?

  • mentorschap: advies bij persoonlijke verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding van betrokkene
  • bewindvoering: beheer van de financiën
  • curatele: een combinatie van mentorschap en bewindvoering


Wat is mentorschap?
Mentorschap is voor mensen die hun persoonlijke zaken niet meer zelf kunnen regelen. De mentor beslist over de verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding van de betrokkene.

Wat is bewindvoering?
Bewindvoering of beschermingsbewind is bedoeld voor mensen die hun financiële zaken niet zelf kunnen regelen. De beschermingsbewindvoerder beheert het geld en de goederen van de betrokkene.

Wat is curatele?
Curatele is voor mensen die hun financiële en persoonlijke zaken niet zelf kunnen regelen en voor wie beschermingsbewind en/of mentorschap niet volstaat.

Een curator beslist over geld, verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding van de betrokkene. Iemand die onder curatele staat is handelingsonbekwaam.

Aanvragen rechtsbescherming
Het regelen van rechtsbescherming moet drie maanden voor de 18de verjaardag geregeld zijn. Rechtsbescherming aanvragen kan bij de rechtbank.

2. Financiën en verzekeringen

Rond de 18de verjaardag veranderen er verschillende financiële regelingen. Zo is het voor bepaalde regelingen nodige dat iemand met een beperking een eigen bankrekening heeft. Ook stopt vanaf het eerste kwartaal na de achtiende verjaardag de kinderbijslag en het kindgebonden budget.

Heb ik recht op huurtoeslag?
Iedereen van 18 jaar en ouder die (begeleid) zelfstandig woont en een woning huurt, kan in aanmerking komen voor huurtoeslag. De hoogte van de eventuele huurtoeslag is afhankelijk van de hoogte van de huur, inkomen en leeftijd. Huurtoeslag aanvragen, kan bij de Belastingdienst.

Heb ik recht op zorgtoeslag?
Iedereen vanaf 18 jaar met een zorgverzekering kan in aanmerking komen voor een inkomensafhankelijke zorgtoeslag. Zorgtoeslag aanvragen, kan bij de Belastingdienst.

Door mijn beperking maak ik extra kosten. Kan ik dat ergens declareren?
Leven met een beperking brengt inderdaad extra kosten met zich mee voor zorg, vervoer, hulpmiddelen, aanpassingen en voorzieningen. Er is een website ontwikkeld waar regelingen staan om deze meerkosten te compenseren.

Wat verandert er aan de verzekeringen van mijn kind?

  • Aansprakelijkheidsverzekering
    Vanaf de 18de verjaardag geldt dat desgewenst een eigen aansprakelijkheidsverzekering moet worden afgesloten.

  • Zorgverzekering
    Iedereen van 18 jaar en ouder moet een eigen zorgverzekering afsluiten. Zorgverzekeraars hebben een acceptatieplicht voor de basisverzekering. Gemoedsbezwaarden moeten zich voor een bewijs van vrijstelling melden bij de SVB.

3. Zorgfinanciering

Vanaf de 18de verjaardag kan zorg en ondersteuning gekregen worden via de Wlz, Wmo of Zvw. De hiervoor noodzakelijke indicatie moet minimaal zes tot uiterlijk twee maanden voor de 18de verjaardag aangevraagd zijn.

De zorg van mijn kind werd betaald vanuit de Jeugdwet. Wat gaat er veranderen?
Een indicatie voor zorg vanuit de Jeugdwet eindigt bij 18 jaar, met uitzondering van pleegzorg (tot 21 jaar), jeugdreclassering en jeugdhulp met verblijf (tot 23 jaar).

Welke zorg wordt betaald vanuit de Wlz?
De Wet langdurige zorg (Wlz) is er voor mensen die de hele dag intensieve zorg, 24-uurs toezicht of zorg in nabijheid nodig hebben. Bijvoorbeeld ouderen met vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking. Om zorg vanuit de Wlz te krijgen, is een Wlz-indicatie nodig.

Welke zorg wordt betaald vanuit de Wmo?
Vanaf de 18de verjaardag is de gemeente verantwoordelijk voor zorg en ondersteuning. Hiervoor kan bij de gemeente een indicatie aangevraagd worden. Voor het gebruik van Wmo-voorzieningen (zoals huishoudelijke hulp, hulpmiddelen, woonvoorzieningen, vervoersvoorzieningen, respijtzorg (logeren), begeleiding, dagbesteding en soms persoonlijke verzorging) stelt de gemeente een abonnementstarief vast.

Welke zorg wordt betaald vanuit de Zorgverzekeringswet?
Geneeskundige verzorging, persoonlijke verzorging en verpleging worden vergoed vanuit de Zorgverzekeringswet. Een indicatie hiervoor kan bij een wijkverpleegkundige worden aangevraagd.

4. Werk en inkomen

Het UWV bepaalt of iemand voor een deel of volledig niet kan werken. Door het aanvragen van een Beoordeling arbeidsvermogen wordt gekeken of iemand recht heeft op een Indicatie banenafspraak, een Advies indicatie beschut werk of Wajong. De Beoordeling arbeidsvermogen kan via het UWV aangevraagd worden.

Indicatie banenafspraak
Iemand die door een beperking of ziekte niet het minimumloon kan verdien, kan een Indicatie banenafspraak krijgen. Hiermee wordt iemand opgenomen in het doelgroepregister. Omdat het voor werkgevers financieel voordelig is mensen uit het doelgroepregister aan te nemen, is er meer kans op een baan. De gemeente is verantwoordelijk voor ondersteuning bij het vinden of houden van werk.

Advies Indicatie beschut werk
Iemand die alleen met begeleiding en aanpassingen op een werkplek kan werken die een werkgever niet kan bieden, kan bij het UWV een Advies Indicatie beschut werk aanvragen. Wanneer het UWV een positief Advies geeft, kan bij de gemeente een beschutte werkplek aangevraagd worden. Mensen die bij een beschutte werkplek werken, kunnen het wettelijk minimum loon ontvangen.

Dagbesteding
Als werken op een beschutte werkplek niet mogelijk is, is iemand aangewezen op dagbesteding. Hiervoor is een Wmo- of Wlz-indicatie nodig. Deze indicaties zijn aan te vragen bij de gemeente (Wmo) of CIZ (Wlz).

Wajong 2015
Wie op jonge leeftijd een ziekte of beperking heeft gekregen en daardoor nu en in de toekomst niet kan werken, kan een Wajong-uitkering aanvragen. Een Wajong 2015 kan minimaal vijf maanden voor de 18de verjaardag via het UWV worden aangevraagd.

Inkomen
Voor het percentage dat iemand werkt, ontvangt hij loon. Met loondispensatie wordt dit aangevuld tot het wettelijk minimum loon. Het UWV bepaalt de hoogte van het inkomen.