Ambtsdragersconferentie

“Wees medemens van naaste met autisme”

Ambtsdragersconferentie autismeplatform snel volgeboekt

“Ik heb alles al een keer gezegd en geschreven over autisme”, antwoordde prof. dr. Hanneke Schaap-Jonker toen het Platform Autisme in de kerk haar een halfjaar geleden uitnodigde om te spreken op een ambtsdragersconferentie over autisme. Toch zegde ze toe en was ook dit keer de conferentie snel volgeboekt.

In haar lezing vertelde ze dat er deze zomer een wetenschappelijk artikel verscheen waarin stond dat mensen met autisme vaker een euthanasieverzoek indienen vanwege ondragelijk lijden. Dat lijden bestaat voor een groot deel uit sociaal isolement en eenzaamheid. Hanneke Schaap: “Ze hebben het gevoel dat ze geen contact kunnen maken met hun omgeving. Dat ze anders zijn, het gevoel van: ‘Hé, ik doe het niet goed’ en het zich afgewezen voelen. Het tweede wat zij ervaren, is overprikkeling. Dit horen we ook binnen de kerk, het anders-zijn, het niet meetellen, de aansluiting missen. Het is ontzettend verdrietig dat dit ook binnen de gemeente van Christus gebeurt.”

Hanneke Schaap weet dat omgaan met naasten met autisme maatwerk is. “Het helpt om elkaar op te zoeken en in gesprek te gaan. Hierdoor kun je horen wat mensen met autisme nodig hebben en hoe je daar samen naar kunt zoeken.”

Ter illustratie gebruikte ze een voorbeeld van een meisje met een ongelovige broer. “Als er in de kerk wordt gezongen dat de goddelozen zullen vergaan, kan ze niet meezingen. Ze is van mening dat ze haar broer dat toewenst. Ze ervaart zo’n regel als een zware last.”

De tweede spreker was ds. C. J. Droger, christelijk gereformeerd predikant in Vlaardingen. Hij gaf de bezoekers mee dat zij niet over ”autisten”, moeten spreken maar over ”mensen met autisme.” Ds. Droger riep op liefdevol, geduldig en begripvol met gemeenteleden met autisme om te gaan. “Verdiep je in het onderwerp, lees erover. Spreek niet in oude taal, maar in gewoon hedendaags Nederlands; dat begrijpen ze goed.”

Ds. Droger waarschuwde voorgangers voor het tonen van emoties tijdens de preek. “Dat is moeilijk voor mensen met autisme, net als opeens heel hard gaan praten. Probeer rustig en duidelijk te spreken en houd je aan de orde van de dienst. Ook moet je niet afwijken van de psalmen die op het bord staan.”

Verder legde de predikant uit dat mensen met autisme moeite hebben met beeldspraak. “Als de Heere Jezus zegt: Ik ben de weg, de waarheid en het leven, dan kunnen ze denken dat je over de Heere Jezus heen kunt lopen. Of de stelling: ‘Je moet een schaapje van de Goede Herder worden, riep bij een meisje met autisme de vraag op: ‘Krijg ik dan ook vier pootjes?’ Wil je hier toch gebruik van maken, dan moet je deze voorbeelden uitleggen.”

De bijeenkomst werd afgesloten met een forumbespreking onder leiding van ds. A. van Zetten, voorzitter van de christelijke familievereniging Op weg met de ander. Naast Hanneke Schaap en ds. Droger nam ook ouderling K. van Vliet van de Gereformeerde Gemeente uit Veenendaal deel.

Hanneke Schaap deed daarin een oproep. “Laten wij, als mensen zonder autisme, ons aanpassen als we naar Jezus kijken, hoe diep Híj is gegaan. Hij is, behalve de zonde, in alles mens geworden. Zouden wij dan ook niet zo ver kunnen gaan, om medemens te worden met mensen met autisme?”

Het Platform Autisme in de kerk is een samenwerkingsverband van de christelijke ggz-instelling Eleos en de christelijke familieverenigingen Dit Koningskind, Helpende Handen en Op weg met de ander.

Tekst: Jenneke Wolvers-ten Hove